Ξαναδιάβασα ευκαιριακά το "βιβλιαράκι". Νομίζω ότι αξίζει δυο κουβέντες και σε αυτό το blog. Το πολιτικό βιβλίο μπορεί να ξαναγίνει "της μόδας". Απλές, ουσιώδεις και εύστοχες διαπιστώσεις σε μια σύντομη ανάλυση της καπιταλιστικής κοινωνίας. Η κυριαρχία της οικονομίας σε όλες τις σχέσεις ως αντανάκλαση της δομής των παραγωγικών σχέσεων. Όλα αγοράζονται, σ’ όλα μεσολαβεί η οικονομία, όλα γίνονται μετρήσιμα.
Απογύμνωση των ιδεολογημάτων που συγκαλύπτουν την αλήθεια του συμφέροντος και της επιδίωξης του κέρδους: η κινητήρια δύναμη της ιστορίας στις σύγχρονες κοινωνίες.
Ταυτόχρονα, ενάμιση αιώνα μετά, έχουν ήδη διαψευστεί και αποτύχει τα πειράματα που βασίζονται στις προτάσεις των συγγραφέων. Η κατάργηση της ιδιοκτησίας, η κρατικοποίηση των μέσων παραγωγής δεν οδήγησε στην εξάλειψη της κυριαρχίας ανθρώπου από άνθρωπο αλλά στη δημιουργία μορφωμάτων εξουσίας στυγνών και απάνθρωπων. Η κρατική εξουσία αυτονομείται ως θεσμός και ο καπιταλισμός αποδεικνύεται πιο ευέλικτος με μια θαυμαστή ικανότητα αφομοίωσης των αντιθέσεων του. Στο βαθμό να καταγγέλλει ο ίδιος τον εαυτό του...
Απογύμνωση των ιδεολογημάτων που συγκαλύπτουν την αλήθεια του συμφέροντος και της επιδίωξης του κέρδους: η κινητήρια δύναμη της ιστορίας στις σύγχρονες κοινωνίες.
Ταυτόχρονα, ενάμιση αιώνα μετά, έχουν ήδη διαψευστεί και αποτύχει τα πειράματα που βασίζονται στις προτάσεις των συγγραφέων. Η κατάργηση της ιδιοκτησίας, η κρατικοποίηση των μέσων παραγωγής δεν οδήγησε στην εξάλειψη της κυριαρχίας ανθρώπου από άνθρωπο αλλά στη δημιουργία μορφωμάτων εξουσίας στυγνών και απάνθρωπων. Η κρατική εξουσία αυτονομείται ως θεσμός και ο καπιταλισμός αποδεικνύεται πιο ευέλικτος με μια θαυμαστή ικανότητα αφομοίωσης των αντιθέσεων του. Στο βαθμό να καταγγέλλει ο ίδιος τον εαυτό του...
8 σχόλια:
Μάλλον σε πιό "περιφερειακά" έργα του Μάρξ μπορούμε ακόμα να βρούμε αλήθειες που να αντέχουν στο χρόνο. Ίσως γιατί σ΄αυτά εμφανίζεται πιό ...ψυχαναλυτικός. "Κράτος είναι η πολιτική έκφραση της αποξένωσης των ανθρώπων, από τους όρους ολοκλήρωσης τους."-Το εβραικό ζήτημα.
Συμφωνώ κ.υ.π. Θα πρότασσα τη "Γερμανική Ιδεολογία".
Και για στιγμές μαζοχισμού και αυτοτιμωρίας τα Grundrisse,αν και έχω πολύ καιρό να το κάνω.
"Ταυτόχρονα, ενάμιση αιώνα μετά, έχουν ήδη διαψευστεί και αποτύχει τα πειράματα που βασίζονται στις προτάσεις των συγγραφέων".
Δε θυμάμαι αν στο βιβλίο περιλαμβάνονται "προτάσεις" ή πρόκειται απλώς για μια καταγραφή μιας κοινωνικής πραγματικότητας. Θύμισέ μου , αν θες.
"Η κατάργηση της ιδιοκτησίας, η κρατικοποίηση των μέσων παραγωγής δεν οδήγησε στην εξάλειψη της κυριαρχίας ανθρώπου από άνθρωπο αλλά στη δημιουργία μορφωμάτων εξουσίας στυγνών και απάνθρωπων".
Δε μπορεί κανείς να διαφωνήσει, αλλά α) ασφαλώς τα αίτια δε μπορούν ν'αποδοθούν στη θεωρία του μανιφέστου, που κατ΄ουσίαν είναι μια ανατομία
β) δε -θέλω να-πιστεύω ότι δικαιώνεται κατ'αυτόν τον τρόπο ο καπιταλισμός ο οποίος πεθαίνει πάνω στις δάφνες του. Το ότι απέτυχαν οι διάφορες εφαρμογές κι εμηνείες της μαρξιστικής θεωρίας, δε σημαίνει ότι καταξιώνεται η καῖταλιστική άρπαγα.
Στο τέλος της δεύτερης ενότητας που έχει τον τίτλο Προλετάριοι και Κομμουνιστές οι συγγραφείς γράφουν: "...το πρώτο βήμα στην εργατική επανάσταση είναι η ανύψωση του προλεταριάτου σε κυρίαρχη τάξη, η κατάκτηση της δημοκρατίας. Το προλεταριάτο θα χρησιμοποιήσει την πολιτική του κυριαρχία για να ..."
ακολουθούν οι σκοποί και τα μέτρα που θα εφαρμοστούν τα οποίθα συμπυκνώνω στη φράση "κατάργηση της ιδιοκτησίας, η κρατικοποίηση των μέσων παραγωγής"
Έτσι α) σαφώς και δε φταίει το βιβλίο που είναι μια ανατομία. Αλλά σαφώς περιλαμβάνονται σ' αυτό τα μέτρα που οδήγησαν "στη δημιουργία μορφωμάτων εξουσίας στυγνών και απάνθρωπων". Ίσως να μην είναι αυτά η αιτία. Εδώ χρειάζεται μια ψύχραιμη συζήτηση για το τι συνέβη στον "υπαρκτό σοσιαλισμό".
β) συμφωνούμε, "το ότι απέτυχαν οι διάφορες εφαρμογές κι εμηνείες της μαρξιστικής θεωρίας, δε σημαίνει ότι καταξιώνεται η καπιταλιστική άρπαγα.
γ) τι κάνουμε; in girum imus nocte et consumimur igni. (αφιερωμένο στον κ.υ.π. walking που έκανε το πρώτο σχόλιο)
Αν ήξερα και λατινικά, θα καταλάβαινα!
Γκούγκλαρέ το, Χριστίνα. Ας πούμε εδώ: http://e-vivlia.blogspot.com/2007/11/guy-debord-in-girum-imus-nocte-et.html έχει ένα αποτέλεσμα. Ο κόσμος άλλαξε, όλοι ξέρουμε πλέον και λατινικά. Ή δε χρειάζεται να μάθουμε και άλλα. Χρειάζεται να αξιοποιούμε τις γνώσεις που ήδη έχουμε.
Αν ο Μαρξ κι ο Ενγκελς εβλεπαν τα καθεστώτα που δημιουργηθηκαν στον ονομα των ιδεων τους θα εφριτταν. Μιλαμε για κρατικο καπιταλισμο που ελαχιστη σχεση ειχε με οσα ευαγγελιστηκαν. Κατι που δεν προδιαγραφει το τελος αυτων των ιδεων, σε καμια περιπτωση.
Δημοσίευση σχολίου