Κυριακή, Μαρτίου 11, 2007

Όστερ Πολ, "Λεβιάθαν"

Ο τίτλος παραπέμπει σε τέρας της φοινικικής μυθολογίας, γι’ αυτό και είναι απ’ τα τελευταία εναπομείναντα βιβλία του Πολ Όστερ που διάβασα! Παρόλ’ αυτά, μ’ ενθουσίασε, και νομίζω ότι είναι από τα αρτιότερά του έργα, με αρχή- μέση- τέλος (χωρίς δηλαδή τα «μεταμοντέρνα» κλεισίματα όπου το τυχαίο κάνει το θαύμα του ή όπου δεν υπάρχει λύση του μυστηρίου κ.λ.π. κ.λ.π).
Πάλι έχουμε δυο φίλους, και, όπως και στο βιβλίο του Ντε Κάρλο, πρόκειται για δυο συμπληρωματικούς χαρακτήρες- συγγραφείς και οι δυο, αλλά ο ένας πιο ακραίος, εμπαθής, άνθρωπος του ρίσκου και της έντασης, ενώ ο αφηγητής πιο στοχαστικός.
Η δομή είναι και πάλι αριστοτεχνική. Μέσω της πρωτοπρόσωπης αφήγησης υπάρχουν ακατάστατα φλάς-μπακ σε επεισόδια ασύνδετα και φαινομενικά απίθανα που όμως συνθέτουν τα γεγονότα σ’ ένα παζλ «κατά το εικός και αναγκαίον», και φυσικά χωρίς ποτέ να κουράζουν τον αναγνώστη, εφόσον η πλοκή δεν είναι εις βάρος του ύφους, που είναι μεστό, ουσιαστικό, έξυπνο, εύστοχο! Τα επιμέρους επεισόδια σου κρατούν το ενδιαφέρον γιατί προτείνουν μια διαφορετική θεώρηση του κόσμου…[Π.χ. η παρέκβαση με την περιγραφή της Μαρίας, (της γυναίκας –κλειδί στην κεντρική αφήγηση που είναι η εξήγηση γιατί ο ήρωας αποφασίζει στο τέλος να καταστρέψει όλα τα αγάλματα ελευθερίας που υπάρχουν στην …Αμερική!)] είναι καταπληκτική! Πρόκειται για ένα άτομο ευφάνταστο, που ανάγει κυριολεκτικά τη ζωή σε τέχνη, εφόσον αφιερώνει την ενέργειά της για να στοιχειοθετήσει σενάρια ζωής και να τα φωτογραφίσει ή να τα περιγράψει!! (σελ 78 κ.ε.) Ασφαλώς πρόκειται για ένα «πρόσωπο» του Πολ Όστερ, ο οποίος έχει αποδείξει ότι είναι ανεξάντλητος στη σεναριοποίηση της πραγματικότητας.
Η υπόθεση είναι αρκετά περίπλοκη για να την καταγράψω, έστω και συνοπτικά, αλλά αποτελεί μέρος της ουσίας. Για τον Όστερ, η δράση είναι σκέψη, έχει δηλαδή απίστευτο βάθος, γι’ αυτό, αν και υπάρχουν εμβαθύνσεις και προσπάθειες ερμηνείας των συναισθημάτων και των κινήτρων των πράξεων, ουσιαστικά οι πράξεις στις οποίες προβαίνουν οι ήρωες είναι οι φορείς του «πνεύματος».
Δεν αντιγράφω τίποτα γιατί θα’ πρεπε ν’ αντιγράψω … όλο το βιβλίο!!

επιμέλεια: Παπαγγελή Χριστίνα

4 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Είναι όντως ένα υπέροχο, πολύ ολοκληρωμένο βιβλίο. Θα σε ενδιέφερε ίσως να μάθεις ότι ο χαρακτήρας της Maria Turner είναι βασισμένος σε μια υπαρκτή καλλιτέχνιδα, την Sophie Calle. Αν δεν κάνω λάθος έχουν συνυπογράψει κι ένα βιβλίο, το Double Game.

Χριστίνα Παπαγγελή είπε...

Σ΄ευχαριστώ πολύ ανώνυμε, πράγματι μ΄εντυπωσίαε εξααιρετικά η προσωπικότητα της Μαρίας, δηλαδή της Sophie Gallie.

press είπε...

επειδη διαβασα την κριτικη σας για τον οστερ τον οποιο εκτιμω απεριοριστα κ θεωρω απο τους καλυτερους συγγραφεις στην πιατσα ...αποσυρω το σκληρο μου σχολιο για τον καλογερο του Αρτω...αλλα η αληθεια ειναι οτι εγω ΟΝΤΩΣ απολαμβανω διαστροφες μεσαιωνικου τυπου.

Χριστίνα Παπαγγελή είπε...

αααα, αγαπητέ Βλάση, είμαι τόσο πτωχή τω νεύματι που ΔΕΝ ΚΑΤΑΛΑΒΑ ότι το σκληρό σου σχόλιο ήταν για ΜΕΝΑ! νόμιζα ότι ήταν για το άλλο μέλος της συζήτησης! όσο αφορά τις διαστροφές του μεσαίωνα, α) ας μην είναι κριτήριο τα προσωπικά βίτσια του καθενός (θες να μαλώσουμε για το αν οι διαστροφές του μεσαίωνα ήταν προτιμότερες απο της Ρώμης; β)η διαστροφή για μένα είναι η κλειδαρότρυπα, κ όχι από άποψη ηθικής.