Τρίτη, Ιουνίου 19, 2007

284 λέξεις για τα γραπτά ή προσωπική μυθολογία του Ανδρέα Εμπειρίκου

Ο λόγος του Εμπειρίκου γίνεται αυτοβιογραφικός χωρίς να χάνει τα χαρακτηριστικά της υπερρεαλιστικής γραφής. Αποδεσμευμένος από τις συμβάσεις των κοινωνικών κανόνων λειτουργεί απελευθερωτικά καθώς τον διαβάζω. Ο Εμπειρίκος απελευθερώνει από τη βαρύτητα των κοινωνικών καταναγκασμών.
Θυμάμαι έντονα το Αμούρ – Αμούρ, την αίσθηση των εικόνων άδολου ερωτισμού αλλά και την προλογική λειτουργία του. «Καθώς έβλεπα τα νερά να πέφτουν από ψηλά και να εξακολουθούν γάργαρα το δρόμο τους, σκέφτηκα πόσο ενδιαφέρον θα ήτο, αν μπορούσα να χρησιμοποιήσω και στις σφαίρες της ποιητικής δημιουργίας, το ίδιο προτσές που καθιστά το κύλισμα, ή την πτώσι των υδάτων μια τόσο πλούσια, γοητευτική και αναμφισβήτητη πραγματικότητα, αντί να περιγράψω αυτό το κύλισμα,...»
Μου προκαλούν την περιέργεια οι αφιερώσεις στην αρχή των αφηγημάτων του να ψάξω, να συνθέσω τις παρέες, το κοινωνικό περιβάλλον, τις αναφορές της ζωής του ποιητή, τα σημεία εκείνα που τον σημάδεψαν και στήριξαν το έργο του. Στη Βιβίκα αφιερώνεται το Αμούρ – Αμούρ, άλλα αφιερώνονται στη Μάτση, στο Νίκο Γκάτσο, στο Γιώργο Γουναρόπουλο, στον Οδυσσέα Ελύτη, στην Α.Β.Υ την πριγκήπισσαν Μαρίαν της Ελλάδος.
Κάτι τέτοιο συνήθιζε και ο Νίκος Καββαδίας σε πολλά ποιήματά του.
Η ανάδυση στο φως ενός άδολου – αθώου ερωτισμού είναι το αποτέλεσμα της ποιητικής μυθολογίας του Εμπειρίκου. Το φτερούγισμα της φαντασίας σε ύψη όπου ο ίλιγγος γίνεται ιλαρότητα. Εικόνες χρώματα, ήχοι, αλλά και στοχασμοί συνδυαζόμενα δημιουργούν την αναγνωρίσιμη ατμόσφαιρα των Γραπτών. Επίσης μέσα σ’ αυτά βρίσκω τις ιδέες και τις εικόνες εκείνες που θα γίνουν μεγαλύτερα αφηγήματα. «Οκτάνα», «Η σήμερον, ως αύριον και ως χθες», ακόμη και «Ο μέγας Ανατολικός».
Το παιχνίδισμα των λέξεων είναι εξίσου σημαντικό. Ο Ανδρέας Εμπειρίκος ενοποιεί την ελληνική γλώσσα, αναδεικνύει τους ήχους και τα χρώματα των φθόγγων. Οι φράσεις του αποκτούν μια άλλη μουσικότητα από το άγγιγμα εσωτερικών χορδών.


και άλλες 149 λέξεις από το βιβλίο

· Η ποίησις μεταγγίζεται στη ζωή και η ζωή στην ποίησι.
· ...με βοήθησαν πολύ στην ταχεία κατανόησι και αφομοίωσι του υπερρεαλισμού, αφ’ ενός οι ψυχοαναλυτικές μου γνώσεις, και αφ’ ετέρου η φιλοσοφία του Έγελου.
· Ιδού πως χύνεται στις αποθήκες το σιτάρι. Ιδού πως συσσωρεύονται οι αναμνήσεις.
· Η συγκίνησις της ήτο τόση, που την εξέφραζε και η σιωπή της.
· Είμαι κοντά σου εγώ και μένω μέσ’ στις ελπίδες σου, όπως μένεις εσύ μέσα στα βλέφαρά μου, όταν κοιμάμαι.
· Το γίγνεσθαι του κάθε μύθου είναι παιδί που μεγαλώνει.
· Το «χθες» είχε γίνει λοιπόν «σήμερον», και το «σήμερον» θα γινόταν συντόμως ένα «αύριον», δηλαδή εν επί πλέον «σήμερον!»
· Επί του καταστρώματος του ατμομυοδρόμονος, πολλοί επιβάται ελιάζοντο ή περπατούσαν. Η μέρα ήτο ωραία. Μια αύρα ελαφρά ανέμιζε τους ταξιδιωτικούς πέπλους των κυριών.
· Αίφνης η τύχη μου χαμογέλασε. Έχων ακούσει ότι δεν πρέπει να τα περιμένη κανείς όλα από την Τύχη, της χαμογέλασα και εγώ...

3 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

ΟΛΑ τα αόσπάσματα που διάλξες ελίναι εκπληκτικά! Να'ναι σύμπτωση;

Ανώνυμος είπε...

Νομίζω πως για να καταλάβει κανείς τον Εμπειρίκο πρέπει ή να χει τελειώσει καμιά φιλολογική σχολή, ή να έχει διαβάσει άπειρα βιβλία!

Vasilis Simeonidis είπε...

Πολλές φορές δε χρειάζεται να "καταλάβει" κανείς τίποτε. Αρκεί η ατμόσφαιρα που δημιουργούν και μεταδίδουν τα κείμενά του. Η ποίηση είναι για όλους, δηλαδή για τον καθένα ξεχωριστά. Τελευταία η ποίηση είναι και για όσους έχουν τελειώσει καμιά φιλοσοφική...