332 λέξεις για τον «καιρό του Βουλγαροκτόνου» της Πηνελόπης Δέλτα

Ο Κωνσταντίνος και ο Μιχαήλ, δυο πιτσιρίκια, που γίνονται κατάσκοποι καθώς μεγαλώνουν δίπλα στον προστάτη τους, το Νικήτα. Ζώντας ανάμεσα στους Βούλγαρους του Σαμουήλ φέρονται ως Βούλγαροι, κατασκοπεύουν και υπηρετούν τον Βασίλειο Βουλγαροκτόνο. Πρόσωπο επίσης του βιβλίου είναι η Αλεξία που στο μεγαλύτερο μέρος εμφανίζεται ως βουβή Βουλγάρα.
Η Δέλτα πλέκει το μύθο με άξονα ιστορικά γεγονότα όπως η καταστροφή της Αδριανούπολης το Δεκαπενταύγουστο του 1004, οι μάχες του Σπερχειού 997, του Αξιού 1004, του Κλειδίου 1014 με τη γνωστή τύφλωση των Βούλγαρων στρατιωτών, κλπ
Το μυθιστόρημα έχεις σαφώς ιστορικά στοιχεία ιδωμένα από την «ελληνική» οπτική. Πατρίδα και θρησκεία είναι οι υπέρτατες αξίες που τονίζονται με κάθε ευκαιρία. Οι ήρωες του βιβλίου υπηρετούν την πατρίδα, με τη σημερινή έννοιά της, όπως αυτή προβάλλεται στο παρελθόν του 10-11ου αι. Τολμούν, κινδυνεύουν υπόκεινται σε βασανιστήρια βάζοντας τον εαυτό τους σε δεύτερη μοίρα. Και εδώ βρίσκεται η ένσταση σχετικά με τον ιστορικό χαρακτήρα του βιβλίου. Κατά πόσο μπορούμε να μιλάμε για εθνική συνείδηση, όπως θέλει η Δέλτα, σε μια εποχή όπου το χαρακτηριστικό των κρατικών μορφωμάτων είναι σαφώς ένα μωσαϊκό λαών που ζουν ως υπήκοοι στα ίδια εδάφη;
Βέβαια η σχετική αξιοποίηση και χρησιμοποίηση της ιστορίας για πολιτικούς και ιδεολογικούς σκοπούς είναι αυταπόδεικτη, δεν γίνεται να έχουμε «ουδέτερη» ιστορία αλλά το εν λόγω μυθιστόρημα θυμίζει το «Μακεδονία ξακουστή…». Είναι συνεχείς οι φράσεις για την Πατρίδα και το Θεό («ύστερα από το Θεό, ένα πράμα στον κόσμο πρέπει να λατρεύομε, την Πατρίδα…», «για το Θεό σας πολεμάτε και για το Βασιλέα…», «για την Πατρίδα και το Βασιλέα» κλπ
Ενδιαφέρον παρουσιάζει ο γεωγραφικός χώρος της ευρύτερης Μακεδονίας όπου διαδραματίζονται τα γεγονότα. Τα τοπωνύμια (Γκιουμουλτζίνα, Μελένικο, Βοδενά, Μογλενά, κλπ) και η φυσιολογία των εδαφών όπως περιγράφονται από τη συγγραφέα μαρτυρούν την κατάσταση που επικρατούσε ίσως και κατά την εποχή της συγγραφής του βιβλίου, δηλαδή το 1911 λίγο πριν ξεσπάσουν οι Βαλκανικοί πόλεμοι.
Η αφήγηση πολλές φορές γίνεται κουραστική καθώς η συγγραφέας πλατειάζει ή επανέρχεται σε γεγονότα. Η πλοκή είναι προβλέψιμη, σχηματική. Το ίδιο σχηματικοί σκιαγραφούνται και οι χαρακτήρες.